Wyjazd zrealizowany w ramach programu Erasmus Plus – Mobilność edukacyjna KA-103
Podróże nie tylko kształcą, ale też mają wpływ na kształcenie! Tak było w przypadku dr. Karola Smacznego, który za sprawą programu STT (Staff Mobility for Training) – Akcja 1 programu E+ (link zewnętrzny) spędził w czerwcu 2018 r. pięć dni w Institut International de la Marionnette (link zewnętrzny) w Charleville-Mézières we Francji (w okresie 11-15 czerwca).
Celem podróży było poszukiwanie wzorców do modyfikacji programu jednego z przedmiotów na #WSL #ATB. W efekcie dr Smaczny współtworzył program i obecnie prowadzi nowy przedmiot dla studentów drugiego roku – Współczesne techniki lalkowe. Wyjazd do Francji służył obserwacji odbywających się tam zajęć, samej szkoły i jej organizacji, był okazją do rozmów z wykładowcami i studentami, a także sposobnością do rozpoznania zaplecza technicznego służącego tworzeniu lalek.
Jak relacjonuje dr Smaczny, w Instytucie każdy studencki rocznik, zwany tam „promocją” jest prowadzony przez innego artystę teatru lalek (podczas pobytu obserwował on piąty semestr jedenastej promocji). Szkoła zaprasza znanych i wybitnych twórców, którzy biorą pod opiekę poszczególne „promocje”. Rolą prowadzących jest wyznaczenie adeptom zadań, stworzenie programu nauczania i czuwanie nad jego przebiegiem. Każdy kurs jest więc inny, bo zaplanowany przez nową osobę. W istocie to czteroletni cykl wielu warsztatów. Na koniec każdego warsztatu odbywa się pokaz pracy, po którym student nie dostaje oceny, a opinię. Może ona być pozytywna lub negatywna, tylko pierwsza pozwala kontynuować edukację. Opiniowaniu towarzyszy omówienie słabych i mocnych stron studenta oraz wyznaczenie kierunku dalszej pracy.
Oceniając strukturę kształcenia na francuskiej uczelni, dr Smaczny zwraca uwagę, że kładzie ona nacisk na indywidualne poszukiwania i rozwój artystyczny. Do tego stopnia, iż do Charleville-Mezieres aplikują często osoby mające już na koncie wykształcenie artystyczne – rzeźbiarskie, malarskie, bądź inne. Same egzaminy wstępne stawiają przed kandydatem zadanie zbudowania lalki i prezentacji jej przed komisją. Na eliminacjach można więc spodziewać się przede wszystkim pasjonatów lalkarstwa. Takie kryterium ogranicza jednak zdecydowanie liczbę zdających na uczelnię.
Szukając we Francji inspiracji do wprowadzania zmian w programie białostockiej uczelni, dr Smaczny zwrócił uwagę na dwie rzeczy. Po pierwsze, że mocną stroną WSL jest wysoki poziom technik animacji – przez lata nauczania klasycznych i współczesnych form lalkowych wypracowane zostały skuteczne sposoby przekazywania dobrego warsztatu adeptom. Po drugie, dobrym przykładem płynącym z Instytutu w Charleville-Mezieres, jest wykorzystywanie indywidualnych pasji na scenie. Stąd w programie zajęć Współczesne techniki lalkowe punktem wyjścia jest ćwiczenie się w biegłości technik animacji, następnie zaś sięganie do indywidualnych pasji studentów, tworzenie im pola do pracy nad projektowaniem i wykonywaniem lalek. W pierwszym semestrze praca skupia się nad wypowiedziami elementarnymi, stwarzającymi możliwość szlifowania warsztatu. Drugi semestr pozwala na poszukiwanie własnego języka w obrębie opanowanych form, próbę wyrażenia tego „co w duszy gra”, ale wciąż w obliczu konkretnych zadań, wynikających z potrzeby sprostania z góry założonym celom programowym.