Biuletyn Informacji Publicznej
Facebook
23 maja 19:30, 24 maja 17:00 i 19:30
Aby wejść na spektakl należy zapisać się mailowo: kasa@e-at.edu.pl lub telefonicznie: 662 155 960.
WSTĘP WOLNY!
Twórcy snują rozważania nad nowym sensem teatru formy, animacji i funkcji animatora. To działanie balansuje pomiędzy światem technologicznym a sensem istnienia Człowieka. Artyści zastanawiają się, czy za jakiś czas, nawet niedługi, będzie w ogóle możliwe odnalezienie ludzkiego serca i spojrzenie w nie. Performans, będący artystyczno-eksperymentalnym etapem badań realizowanych w ramach programu Perły Nauki, jest wynikiem prawie dwuletnich obserwacji poruszanych w projekcie zagadnień i ukazuje esencję wyciągniętą ze wszystkich przeprowadzonych dotychczas w tym zakresie działań. Projekt ten łączy naukową determinację i pełną zgodę na skonfrontowanie się z tym, co odkryto, a z drugiej strony pozwala zaniepokoić artystyczne pragnienia, poruszyć je, by odnaleźć odpowiednie środki dla ukazania spraw nowych, nietypowych. Czy jesteśmy świadomi odpowiedzialności postępu, z jakim mierzy się współczesny świat? Czy obecna rzeczywistość gwarantuje nam, że ktoś nie upomni się za chwilę o nową, inną, aktualną?
_____
Koncepcja, scenariusz, scenografia, performans: Oskar Lasota
Koncepcja i reżyseria: Ewa Piotrowska
Kostiumy: Karolina Maksimowicz
Muzyka: Wojciech Błażejczyk
Koncepcja i budowa robota: Robert Kowalczyk
Mechanika robota i multimedia: Tymek Bala
Reżyseria świateł: Paweł Wilewski
Opracowanie graficzne: Dagmara Lasota
Zdjęcia: Alberto Roca Macia
obsada: Oskar Lasota
_____
DOFINANSOWANO ZE ŚRODKÓW BUDŻETU PAŃSTWA
Program Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego „Perły Nauki”
Projekt badawczy pn.: Teatr formy w sztuce performansu
Dofinansowanie: 180 620,00 zł
Całkowita wartość: 180 620,00 zł
Organizator: Akademia Teatralna im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie Filia w Białymstoku
Kierownik projektu: Oskar Lasota
Opiekunka Naukowa Projektu: dr Paula Czarnecka
Czas trwania: 14.06.2023 – 13.06.2025
#nauka #naukaprzyszłościjużdziś
Aby wziąć udział w egzaminach wstępnych na kierunek aktorski, specjalność aktorstwo teatru lalek, kandydaci powinni do 22 czerwca złożyć on-line w systemie IRK wymagane dokumenty i egzaminacyjne pliki wideo, takie jak m.in. wizytówka, interpretacja tekstu i piosenki, a także uiścić opłatę egzaminacyjną.
Szczegółowe informacje na temat rekrutacji znajdują się na stronie: https://irk.at.edu.pl/pl/offer/FB.ATL.2025/programme/FB.ATL.1818/
Egzaminy wstępne na kierunek aktorski odbędą się w terminie 01 – 09.07.2025. Będą miały formułę hybrydową: eliminacje wstępne, obejmujące sprawdzian z podstawowych predyspozycji aktorskich, odbędą się na podstawie przesłanych przez kandydatów nagrań wideo; egzamin teoretyczny odbędzie się on-line; egzamin praktyczny – stacjonarnie w naszej siedzibie w Białymstoku.
Aby lepiej przygotować się do egzaminów, kandydatki i kandydaci mogą wziąć udział jeszcze w maju w bezpłatnych konsultacjach on-line z wykładowczyniami i wykładowcami: oraz uczestniczyć w Dniach otwartych w dniach 26-27 kwietnia.
W roku akademickim 2025/2026 zamierzamy przyjąć na aktorstwo 15 osób.
Internetowa Rejestracja Kandydatów na dwa pozostałe kierunki: reżyserię oraz technologię teatru lalek otworzy się 1 sierpnia br, natomiast egzaminy wstępne odbędą się w pierwszej połowie września.
Akademia Teatralna im. A. Zelwerowicza w Warszawie Filia w Białymstoku od 50 lat kształci przyszłych samodzielnych artystów teatru formy na trzech kierunkach: aktorstwo, reżyseria oraz technologia teatru lalek.
JESTEŚMY
CO NAS WYRÓŻNIA?
Osoby studiujące korzystają ze stypendiów, wymian zagranicznych, konferencji, wyjazdów na festiwale oraz warsztatów prowadzonych przez znanych i cenionych twórców, m.in. Piotra Bartuszka, Agnieszkę Glińską, Krzysztofa Grębskiego, Wojciecha Kościelniaka, Weronikę Pelczyńską, grupę teatralną Plexus Polaire, Annę Smolar, Jacqueline Sobiszewski, Marcina Wierzchowskiego.
_______________________
W razie pytań dotyczących rekrutacji oraz przebiegu egzaminów, zapraszamy do kontaktu telefonicznego z Biurem Obsługi Toku Studiów (BOTS) od poniedziałku do piątku w godz. 10:00-16:00 pod numerem +48 85 743 50 86 lub mailowego: bots.fb@e-at.edu.pl
Fot. Bartek Warzecha
OTWIERAMY SIĘ DLA WAS!
UWAGA! Udział we wszystkich wydarzeniach jest bezpłatny. Na warsztaty i pokazy obowiązuje rezerwacja miejsc. Rozpocznie się ona 10 kwietnia, we czwartek, o godz. 9:00. Telefony i wiadomości mailowe wysłane przed tym terminem nie będą brane pod uwagę.
Zapisy na warsztaty: malgorzata.kowalczuk@e-at.edu.pl (UWAGA! Tylko wiadomość zwrotna z tego adresu z potwierdzeniem zapisu na warsztaty, upoważnia do wzięcia w nich udziału.)
Rezerwacja miejsc na pokazy studenckie: tel. 85 743 54 53
Wszystkie wydarzenia odbywają się w naszej siedzibie, przy ul. H. Sienkiewicza 14 w Białymstoku.
Jeżeli masz szczególne potrzeby związane z udziałem w dniach otwartych, poinformuj nas o tym pisząc na adres: dostepnosc@e-at.edu.pl do 20 kwietnie 2025 r.
Głównym zadaniem uczestników warsztatów będzie wykonanie projektu postaci. Temat-niespodzianka, służący za inspirację do pracy plastycznej, zostanie ujawniony w trakcie zajęć. W ramach spotkania omówimy różne strony, od których można „ugryźć” zadany temat, a następnie stworzymy indywidualne projekty, mając na uwadze wyjątkowe możliwości, jakie daje nam teatr ożywionej formy.
Karolina Krot – scenografka, plastyczka, autorka komiksów. Absolwentka technologii teatru lalek na Akademii Teatralnej im. A. Zelwerowicza w Warszawie, Filii w Białymstoku. Magister filozofii. Wokalistka i autorka tekstów w zespole Język Prywatny. Współprowadzi zajęcia z budowy lalek.
Osoby uczestniczące w warsztatach zaprojektują i wymodelują w plastelinie przestrzenną głowę lalki.
dr Martyna Štěpán-Dworakowska – absolwentka scenografii Akademii Teatralnej w Pradze (DAMU), Katedry Teatru Lalkowego i Alternatywnego, autorka wystaw indywidualnych i zbiorowych w kraju i za granicą, scenograf teatralny. Prowadzi zajęcia na kierunku aktorskim, reżyserskim i technologii teatru lalek.
Warsztaty poświęcone będą jednemu z podstawowych narzędzi niezbędnych do wykonywania zawodu aktora, czyli ciału. Podczas sesji, za pomocą różnych ćwiczeń wywodzących się z improwizacji ruchowej, sztuki tańca, technik oddechowych, medytacji w ruchu czy fizycznego treningu aktorskiego, będziemy nie tylko eksplorować możliwości własnego ciała, ale i zwiększać jego świadomość.
Informacja dla osób uczestniczących w warsztatach: wygodny strój sportowy oraz skarpety (najlepiej takie w których nie będziesz się ślizgać:)
Tomasz Graczyk: aktor, tancerz, choreograf, pedagog, doktor w dziedzinie sztuk teatralnych, absolwent i pracownik naukowo-dydaktyczny Akademii Teatralnej im. A. Zelwerowicza w Warszawie Filii w Białymstoku. W latach 2009-2012 asystent profesorów Wydziału Teatru Tańca w Bytomiu, krakowskiej Akademii Sztuk Teatralnych im. St. Wyspiańskiego. Były tancerz Śląskiego Teatru Tańca w Bytomiu, Teatru Tańca Alter z Kalisza, Teatru Projekt z Białegostoku. Jako tancerz i aktor współpracował z Operą i Filharmonią Podlaską, Białostockim Teatrem Lalek, Sopockim Teatrem Tańca, Teatrem Dramatycznym im. A. Węgierki w Białymstoku, Teatrem Pantomimy im. H. Tomaszewskiego we Wrocławiu oraz Teatrem im. W. Bogusławskiego w Kaliszu. Wystąpił w blisko 34 spektaklach teatralnych w tym spektaklach teatru tańca, musicalach, spektaklach teatru dramatycznego. Opracował 21 choreografii oraz ruch sceniczny do przedstawień teatralnych w tym teatru lalek. Wziął udział w licznych warsztatach tańca współczesnego. Szkolił się w dziedzinie technik masażu powięziowego i relaksacyjnego. Prowadził warsztaty taneczne i teatralne w Polsce i za granicą (Islandia, Chile, Wenezuela, Wietnam). Fascynują go zagadnienia związane z aspektem performatywności w procesie twórczym, wykorzystaniem wyobraźni i ruchu do kreowania postaci scenicznych oraz wpływu medytacji na kreatywność i tworzenie sztuki.
Celem warsztatów „Przedmiot i przestrzeń” jest poznanie przedmiotu z nowych perspektyw; odkrywanie możliwości przedmiotu i sposobów jego wykorzystania w teatrze. Zapoznanie się z kilkoma sposobami badania przedmiotu i odkrywania jego potencjału, zarówno fizycznego, jak i symbolicznego. Improwizacja i otwarcie wyobraźni. Spotkanie z zupełnie innej perspektywy z przedmiotami, które spotykamy codziennie.
Zapraszam na spotkanie swojej wyobraźni i przedmiotu w przestrzeni.
Informacji dla osób uczestniczących w warsztatach: wygodny dla poruszania czarny strój, zmienne obuwie(czarne), zebrane włosy, zdjąć kolczyki, biżuterie.
Daria Holovchanska studiowała na Charkowskim Narodowym Uniwersytecie Sztuki im. I.P. Kotlarevskiego (Ukraina, Charków) 2018 – 24 lutego 2022, po czym przeniosła się do Akademii Teatralnej im. A. Zelwerowicza w Warszawie Filii w Białymstoku (2022-2024), aby ukończyć ostatni rok studiów na kierunku aktorstwo teatru lalek. Po obronie pracy magisterskiej na temat „Ezéquiel Garcia-Romeu. Artysta teatralny” rozpoczęła pracę w Akademii Teatralnej im. A. Zelwerowicza w Warszawie Filii w Białymstoku jako asystentka na zajęciach Praca aktora z przedmiotem. Wcześniej pracowała jako aktor-lalkarz w Charkowskim Narodowym Akademickim Teatrze Lalek im. W. A. Afanasjewa (2021-2022), występowała w takich spektaklach jak: „Bajka dla małego zajączka” (Siostra królika, Jeż), „Specjalista Książąt” (Królowa Izabela), „Czarodziejski pierścień” (Anioł), „Matka Courage i jej dzieci” (Katrin) – (premiera tego spektaklu została odwołana z powodu rosyjskiej inwazji 24.02.2022), reżyseria Oksana Dmitrieva. Laureatka Nagrody POLUNIMA dla najbardziej obiecującej aktorki-lalkarki młodego pokolenia 2022-2023.
Zbiór wybranych prac studentek Technologii teatru lalek prezentujących rysunki, malarstwo, lalki, oraz instalacje przestrzenne. Obiekty te pokazują, z jak różnorodnymi zadaniami i materiami muszą zmierzyć się studenci tego kierunku, jak są otwarci i gotowi na eksperyment oraz nieustającą eksplorację plastyki w teatrze.
Technologia teatru lalek to jedyny taki kierunek w kraju. Wszechstronnie kształcimy osoby zainteresowane pracą nad wizualną stroną teatru ożywionej formy, począwszy od projektowania i budowy lalek, skończywszy na scenografii.
etiudy: „Punkt wyjścia”, „HandyMaster3000”, „Kill Somebody” „Pogrzeb zimowy”, „Szuster”, etiuda niespodzianka, sale 205, 206, 207
„Helena”, sala 214
„Sen nocy letniej”, sala 216
„Żywoty świętych osiedlowych”, dziedziniec
(UWAGA! Pokazy odbywają się w salach na 2. piętrze bez windy)
Celem warsztatów jest przybliżenie potencjału i wypracowanie przykładów praktycznego zastosowania środków ekspresji teatru ożywionej materii i teatru lalek w tworzeniu reżyserskiej koncepcji inscenizacyjnej. W ramach warsztatów będziemy pracować na fragmentach sztuk teatralny oraz w kontekście klasycznych motywów baśniowych. Wśród rezultatów warsztatów znajdą się wnioski na temat wpływu użycia różnorodnych form teatru ożywionej materii i lalek na akcentowanie znaczeń i interpretacje wybranych scen i utworów.
Robert Jarosz – reżyser, dramatopisarz, absolwent reżyserii Akademii Teatralnej w Warszawie Filii w Białymstoku oraz Podyplomowych Studiów Menadżerów Kultury w Szkole Głównej Handlowej w Warszawie. W latach 2016–2020 pełnił funkcję zastępcy dyrektora ds. artystycznych w Teatrze Lalek „Guliwer”, wcześniej przez trzy lata pracował tam jako kierownik artystyczny. Laureat stypendium Ministra Nauki dla wybitnych młodych naukowców. W Filii prowadzi zajęcia: Dramaturgia – ćwiczenia.
Na warsztatach zajmiemy się wykorzystaniem teatru formy w teatrze dla najmłodszych. Jak przedmioty codziennego użytku lub materiały, z którymi dzieci obcują na co dzień mogą stać się tworzywem spektaklu. Jak pojęcia abstrakcyjne mogą urzeczywistnić się na scenie. Jak wzmacniać percepcję widza dzięki formie.
dr hab. Bernarda Anna Bielenia – absolwentka kierunków aktorskiego i reżyserii Akademii Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie Filii w Białymstoku. Jest autorką filmów, reportaży, felietonów oraz twórczynią telewizyjnych programów kulturalnych i edukacyjnych. Jest członkiem zarządu Polskiego Ośrodka Lalkarskiego POLUNIMA oraz wiceprezesem Białostockiego Stowarzyszenia Artystów Lalkarzy. Prowadzi przedmiot Technika pracy z aktorem, Technika pracy z aktorem w planie lalkowym i seminarium reżyserskie.
„Metamorfus Animalus” (sala 306)
„Na koniec świata” (sala 206)
„krótka historia o zaufaniu”(sala 214)
„Wypiór” (sala 114)
„Tym mnie chyba zasypali” (sala 306)
(UWAGA! Pokazy odbywają się w salach na 1. i 2. piętrze bez windy)
Fot. Tomasz Pienicki
Tom poświęcony jest obrazom, które krwawią, mówią, płaczą, poruszają się i zachowują w sposób, który zwykle przypisujemy żywym istotom. Publikacja jest próbą odzyskania żywego obrazu, wyciągnięcia go z marginesu i ponownego oświetlenia jego znaczenia dla historii kultury. Książka zainteresuje naukowców zajmujących się historią sztuki, mediewistykami, kulturą materialną, teatrologią i historią religii.
Monografia jest pokłosiem międzynarodowej konferencji naukowej, która odbyła się w 2021 roku w naszej uczelni w formule hybrydowej, a której koordynatorką była nasza pracowniczka Anna Lach.
W publikacji znajdziecie również artykuł naszego wykładowcy dra Karola Suszczyńskiego.
Serdecznie gratulujmy dr. Kamilowi Kopani oraz wszystkim osobom zaangażowanym w powstanie monografii.
Szefie – Wiesławie Czołpiński – z okazji 40-lecia pracy artystycznej cała społeczność Akademii Teatralnej życzy Ci kolejnych, co najmniej, 40 lat na deskach teatrów i w dydaktycznych salach, wypełnionych radością tworzenia i współtworzenia.
Załączamy zdjęcie z dyplomu Rektora pt. „Dekameron” (Rektor rozmawia z reżyserem – Janem Wilkowskim) oraz fragmenty programu, a także zdjęcie po zdanym (zapewne ) egzaminie z kolegami z rocznika.
Z ogromnym smutkiem przyjęliśmy wiadomość o śmierci teściowej naszej pracowniczki, pani Mirosławy Garustowicz. Łącząc się myślami z rodziną i bliskimi, składamy najszczersze kondolencje z powodu straty.
Rektor, władze, pracownicy i studenci Akademii Teatralnej w Warszawie Filii w Białymstoku
Rodzinie i bliskim składamy najszczersze kondolencje z powodu utraty ukochanej osoby.
Rektor, władze, pracownicy i studenci Akademii Teatralnej w Warszawie Filii w Białymstoku
LINDA BLANCHET – Kliknij,by uzyskać więcej informacji [link zewnętrzny]
Płacząc nad śmiercią robota
W 2017 roku, gdy poszukiwałam tematu do mojego kolejnego projektu, dużo czytałam i zaczęłam interesować się sztuczną inteligencją. Następnie natknęłam się na tę informację: latem 2014 roku hitchBot, mały robot autostopowicz zaprojektowany w Toronto przez FraukeZeller i Davida Harrisa Smitha w celu zbadania relacji między ludźmi a maszynami, przemierzył Kanadę ze wschodu na zachód, uzbrojony jedynie w prymitywnyprogram do konwersacji i humanoidalne ciało zaprojektowane tak, aby wzbudzać empatię. HitchBot dokumentował swoją podróż, automatycznie robiąc zdjęcia co 20 minut. W ciągu 26 dni pokonał 10 000 kilometrów i dotarł do Victorii, gdzie został powitany przez triumfujący tłum jak prawdziwy bohater. Pytanie postawione w tym eksperymencie brzmi: Czy roboty mogą ufać ludziom? W 2015 roku hitchBot wyruszył w drugą podróż: przez Stany Zjednoczone, z Salem do San Francisco. Ale po zaledwie kilku dniach jego podróż została nagle przerwana w Filadelfii, gdzie znaleziono go poćwiartowanego na poboczu drogi, porzuconego wśród opadłych liści. Brakowało mu głowy. Ten tragiczny koniec wywołał falę emocji na całym świecie. Dziennikarze, fani i dzieci wyrażali swój głęboki smutek i gniew. Te emocje wydawały mi się zarówno przesadne, jak i fascynujące: po co płakać nad „śmiercią” robota? Jakie powiązania powstały między tymi ludźmi a hitchBotem? I co ta emocja wobec sztucznej istoty mówi o nas?
Aby napisać Killing Robots [Zabić roboty], projekt stworzony w 2019 roku, postanowiłam zbadać czym jest owo robotobójstwo. Przeprowadziłam wywiady z osobami, które go spotkały, odtworzyłam część jego podróży samochodem przez rozległy amerykański krajobraz i przestudiowałam 10 000 zdjęć, które zrobił. Współpracowałam również z jego twórcami, Frauke Zeller i Davidem Smithem, a także z Jean-Pierre Merletem z INRIA, aby zaprojektować robota-aktora: niemal idealną francuskojęzyczną replikę hitchBota. Za tym wyborem dramaturgicznym kryło się pragnienie, abyśmy sami – zespół i ja – doświadczyli relacji z robotem, tak by lepiej zrozumieć powiązania i emocje, które towarzyszyły ludziom w Ameryce.
Podobnie jak oryginał, nasz robot-aktor, wielkości 6-letniego dziecka, został wykonany z niedrogich materiałów: makarony basenowe stały się ramionami i nogami, wiadra pełniły funkcję korpusu, a 4 panele LED stworzyły jego wiecznie uśmiechniętą animowaną twarz. Ale jeśli chodzi o scenę, byłam pewna, choć nie potrafiłam tego wyjaśnić, że nasz robot powinien w jakimś sensie pozostać „wolny – niedokończony”, by móc nas zaskoczyć. Wydawało mi się, że wtedy będzie mniej przedmiotem, a bardziej robotem-aktorem. Nie przewidując trudności technicznych, wyposażyliśmy jego ciało w czujniki i lidar, pozwalając mu animować twarz i ciało w zależności od odległości, w której znajdował się w stosunku do innych aktorów. Podobnie jak hitchBot, nasz robot również został wyposażony w program do konwersacji. Ale w przeciwieństwie do oryginału, którego możliwości mowy pozostawały wciąż takie same, nasz robot mógł wzbogacać własną mowę dzięki odbytym rozmowom i mieć formę pamięci, pozwalającą mu „improwizować” na żywo z aktorami.
Podczas prób zauważyłam, że pojawienie się jego mowy głęboko zmieniło relację zespołu z robotem. Niektórzy uważali, że stał się irytujący z powodu ciągłych wtrąceń, podczas gdy inni uważali go za niezwykle wzruszający byt ze względu na jego wesołość i kruchość. Uważnie obserwowałam, czego każda osoba próbuje go nauczyć, zwłaszcza, że musiał występować przed szkolną publicznością. Byliśmy wzruszeni, gdy powtarzał jedno z naszych zdań, ale odczuwaliśmy niepokój, gdy naśladował depresyjne tendencje jednej z osób lub głupie poczucie humoru innej. Każdy z nas przywiązał się do niego na swój sposób, martwiąc się szczególnie o jego regularne upadki spowodowane zbyt ciężkim i nieporęcznym ciałem.
Podczas występów okazywał się czasami wadliwym, ale zawsze urzekającym aktorem. Dlaczego, gdy jego diodowa twarz się rozświetlała, od razu zaczynaliśmy z nim współodczuwać? A jednak ta nieporęczna lalka, ostatecznie niezbyt niezależna, nie była w stanie poruszać się bez noszenia i została wyposażona w sztuczną inteligencję z 2018 roku, która jeszcze nie była przekonująca.
Podobno ludzki mózg szuka życia wszędzie. Nawet gdy patrzymy w niebo, widzimy kształt twarzy w chmurach. Być może to wyjaśnia, dlaczego drżymy, gdy widzimy hitchBota wędrującego przez bezkres amerykańskich dróg i dlaczego płaczemy, gdy znajdujemy go porzuconego i otoczonego opadłymi liśćmi.
Linda Blanchet
STEFAN KAEGI – Kliknij, by uzyskać więcej informacji [link zewnętrzny]
Drodzy porusz-a/e-ni przyjaciele,
nie jestem lalkarzem. Ani twórcą lalek. Ale w dwóch projektach, nad którymi pracuję roboty odgrywają rolę lalek i to chyba dlatego ZavenParé poprosił mnie o napisanie tego powitalnego tekstu, który opisałby proces powstawania moich robotycznych projektów.
Żyjemy w czasach, w których lalki wydają się służyć jako metafora dla tych z nas, którzy próbują zrozumieć, co nami porusza – również wtedy gdy zastąpimy lalkarza maszyną. Przynajmniej taki był nasz pomysł, gdy zacząłem rozmawiać z niemieckim pisarzem Thomasem Melle na temat tego, co mogłoby dla niego oznaczać zastąpienie go przez podobnego do niego humanoidalnego robota na czas trwania występu. Thomas cierpi na chorobę afektywną dwubiegunową i dlatego nie czuje się komfortowo, występując przed publicznością. W tym czasie poznaliśmy również inżyniera animatroniki, który budował realistyczne lalki używane podczas kręcenia filmów (służące na przykład do wysadzania ich ciał w powietrze w scenie akcji, nie raniąc nikogo naprawdę). Cyfrowa postprodukcja sprawiła jednak, że stał się bezrobotny. Zgodził się więc zbudować kopię Thomasa z silikonowej formy jego twarzy i dłoni i animować ją za pomocą 32 serwomechanizmów. W procesie tworzenia wykorzystaliśmy też nagranie głosu Thomasa. W naszym spektaklu „Uncanny Valley” robotyczny sobowtór Thomasa zastanawia się nad tym, co oznacza zastąpienie człowieka robotem i tym samym uwolnienie się od kruchej kondycji ludzkiej. Wielu widzów stwierdziło po obejrzeniu spektaklu, że odczuwa empatię w stosunku dohumanoida, a niektórzy nawet się z nim utożsamiali i zaczęlizastanawiać się nad tym, jak sami zostali zaprogramowani przez kontekst społeczny, w którym dorastali. Psychologiczna współzależność kontra wolna wola stała się tematem projektu. Klasyczny efekt lalki zawieszonej na niciach – ale tutaj odtworzony przez maszynę – był rzeczywiście niesamowity.
Od powstania tego projektu minęło 6 lat, a obecnie algorytmy wykorzystywane są na dużo bardziej zaawansowanym poziomie. Ilość deep-fake’ów wokół nas rośnie z dnia na dzień. „Cyfrowe lalkarstwo” stało się prostym rzemiosłem wykonywanym przez tanie oprogramowanie. Internetowe wersje nas samych robią rzeczy, których w rzeczywistości nigdy nie robiliśmy – i możemy nawet usłyszeć siebie mówiących rzeczy, których nigdy nie powiedzieliśmy. To skłoniło mnie i moją koleżankę z Rimini-Protokoll Helgard Haug do opracowania instalacji dla nowego muzeum Puppet Theatre Collection w Dreźnie (wystawionej do czerwca 2025). Do jednego z pomieszczeń immersyjnej instalacji „AlteregoRaubkopie” zaprosiliśmy 70-letniego twórcę lalek Christiana Werdina. Poprosiliśmy go, by z drewna gruszy wyrzeźbił 60-centymetrową marionetkę Elona Muska. Nie dlatego, że mogliśmy przewidzieć, że Musk wkrótce będzie manipulował politykami jak lalkami na sznurkach, ale dlatego, że chcieliśmy go kontrolować za pomocą 15 serwosilników pociągających za sznurki. Zaprogramowaliśmy te silniki z pomocą studentów klasy lalkarskiej w Ernst Busch University of Performing Arts. Był to bardzo radosny proces dla studentów, którzy kontrolowali różne części ciała Muska za pomocą własnoręcznie wykonanych joysticków i rejestrowali ruchy na komputerze animacyjnym, który teraz „odtwarza mini-Muska” co 20 minut w Dreźnie. Ta instalacja otwiera też oczy publiczności, która zdaje się dostrzegać, jak mózg stojący za Chatem GPT i inwazyjnym programem Neuralink traci kontrolę nad własnymi ruchami.
Kiedy zaczniemy postrzegać świat jako teatr lalek wokół nas, może to pomóc nam odkryć, jak niewidzialne sznurki nami poruszają.
Życzę wam wszystkiego najlepszego! Niech to będziekolejny wspaniały lalkarski rok!
Stefan Kaegi
ZAVEN PARÉ – Kliknij, by uzyskać więcej informacji [link zewnętrzny]
Kiedy otrzymałem zaproszenie do współpracy podczas Międzynarodowego Dnia Lalek, pomyślałem, że to dobra okazja do upamiętnienia wszystkich lalek, które zniknęły, zostały zapomniane lub zjedzone przez termity. Ale po odkryciu tematu nowych technologii, zdałem sobie sprawę, że może to być raczej dzień, w którym spróbujemy zapamiętać przyszłość. Wyobrażanie sobie przyszłości nigdy nie było łatwiejsze, ponieważ ona wydaje się już obecna i zdaje się przejmować nasze marzenia.
Rano, zaraz po przebudzeniu, używamy elektrycznych ekspresów do kawy. Wystarczy nacisnąć przycisk. Potem te urządzenia stoją bezużyteczne przez resztę dnia. Prawdopodobnie pozostają w trybie gotowości, tak jak inne roboty domowe przechowywane w szafkach. Jednak nawet dzieląc przestrzeń domową i działając tylko przez kilka minut, ekspres do kawy jest tylko przedmiotem. Dlaczego więc przyszłość wydaje się tak bardzo należeć do tego rodzaju maszyn?
Jeśli wystarczą tylko trzy kawałki drewna, aby stworzyć i ożywić lakę, co możemy powiedzieć o inteligentnym ekspresie do kawy lub stworzeniach przypominających ludzi, ożywionych elektrycznością, zrobionych z silników i pomp? Jednak roboty nie są bardziej złożone niż urządzenia gospodarstwa domowego. Brakuje im tylko mowy, by podzielić się z nami swoją nudą. Odbicie automatu nie wydaje się interesujące. Z drugiej strony odbicie lalki oferuje nieco inną perspektywę świata. Dzisiaj lalkarze są czasami zapraszani przez inżynierów do udoskonalania ruchów robota, tak jak mistrz Bunraku Kanjuro III, który odwiedził laboratorium japońskiego robotyka Hiroshi Ishiguro w 2010 roku. W niedalekiej przyszłości powieściopisarze będą prawdopodobnie brać udział w kształtowaniu osobowości nowych awatarów, ponieważ animowanie nieożywionego nie wystarczy: trzeba również umieć opowiadać historie. Znamy już historie o robotach, a niektóre roboty mogą nawet stać się aktorami, ucieleśniając postacie. Te roboty mówią o przyszłości, która jest mniej lub bardziej odległa i nieprawdopodobna, w której odgrywają role towarzyszy, partnerów, kolegów, asystentów, przyjaciół lub konkurentów. Na razie działają jak lalki, ponieważ są wstępnie zaprogramowane zgodnie z protokołami podobnymi do wskazówek technicznych stosowanych w teatrze, są zdalnie sterowane lub zdalnie zrobotyzowane. Robotycy stworzyli nawet akronim dla tego systemu: SWoOZ setup (Super Wizard of Oz). Ta platforma umieszcza animatora w innym pomieszczeniu laboratorium, za kulisami pokazu z udziałem robotów.
„Kontroluj i naśladuj, aby symulować” to mantra robotyki humanoidalnej, podczas gdy „animuj, aby interpretować i przedstawiać” to mantra lalkarza. Ta paralela podkreśla bliskość tych dwóch dyscyplin i ich zdolność do wzajemnego wzbogacania się w projektach, które oferujemy publiczności.
Robotyka jest już wszędzie, za kulisami przedstawień, jak i na świecie. Za pomocą dronów zawiesza przedmioty, które w przeciwnym razie spadłyby pod wpływem grawitacji, przewyższa precyzję ruchu człowieka i wyróżnia się powtarzalnością. Ale sztuka lalkarstwa przypomina nam, że żaden przedmiot nie jest całkowicie autonomiczny. Przypomnijmy sobie przycisk ekspresu do kawy. Pomyślmy też, że mechanika maszyny się zużywa, baterie się wyczerpują, a wszystko może się zepsuć.
Czym byłyby roboty bez lalek, które przypominają im, że uruchamiamy świat pociągając za sznurki?
ZavenParé