Bez kategorii

Na naszej stronie internetowej pojawiły się już informacje o repertuarze Teatru Szkolnego im. Jana Wilkowskiego na maj i czerwiec. W maju widzowie będą mieli okazję zobaczyć nowalijkę tego sezonu – monodram z piosenkami studentki IV roku kierunku aktorskiego Moniki Markowskiej pt.: PATTI, zrealizowany w ramach koła naukowego. Natomiast zarówno w maju, jak i czerwcu na naszej scenie gościć będzie gorąco przyjmowany spektakl dyplomowy MATKI. Informacje o obydwu przedstawieniach znajdziecie klikając na ich tytuły, szczegółowy repertuar dostępny jest w zakładce TEATR SZKOLNY/ GRAMY, a bilety już można rezerwować.

Na półce wydawniczej Akademii Teatralnej od niedawna króluje nowa pozycja: kompendium historii lalkarstwa w naszym kraju, efekt badań dr. hab. Marka Waszkiela pt.: „Teatr lalek w dawnej Polsce”. Oficjalna premiera publikacji odbędzie się 9 kwietnia o godz. 18:30 w Teatrze Collegium Nobilium Akademii Teatralnej im. A. Zelwerowicza w Warszawie. Spotkanie poprowadzi Janusz Majcherek, a wezmą w nim udział historycy teatru: prof. Jarosław Komorowski i Piotr Morawski.

Przygotowana przez Marka Waszkiela monografia „Teatr lalek w dawnej Polsce” wyrosła z wieloletnich badań i doświadczeń najwybitniejszego – i praktycznie, po śmierci Henryka Jurkowskiego, jedynego – dziś w Polsce historyka teatru lalek, autora takich prac jak „Dzieje teatru lalek w Polsce (do 1945 roku)”, wydanej przez Instytut Sztuki PAN w 1990 roku, i „Dzieje teatru lalek w Polsce 1944-2000”, wydanej przez Akademię Teatralną im. Aleksandra Zelwerowicza w 2012 roku.

Pierwsza z nich stanowiła wstępny zarys tematyki, która obecnie została rozszerzona, zweryfikowana i dopełniona, zarówno w warstwie faktograficznej, jak i interpretacyjnej. Na fundamencie położonym przeszło dwadzieścia lat temu prof. Waszkiel zbudował dzieło, które łącznie wydaną w 2012 roku pozycją „Dzieje teatru lalek w Polsce 1944-2000”, stanowić będzie całość: pełną historię teatru lalek na ziemiach polskich od XV do schyłku XX wieku.

O tym, że taka praca jest potrzebna i że prof. Marek Waszkiel jest jedynym autorem w Polsce, który może sprostać temu zadaniu, świadczy choćby jednomyślnie pozytywne przyjęcie wcześniejszych tomów, zwłaszcza zaś uhonorowanie „Dziejów teatru lalek w Polsce 1944-2000” nagrodą Polskiego Towarzystwa Badań Teatralnych za najlepszą publikację książkową z zakresu wiedzy o dramacie, teatrze, widowiskach i innych sztukach performatywnych za rok 2012.

Badania prof. Waszkiela, przeprowadzone na szerokim tle kulturowym, pokazują lalki teatralne nie tylko jako obiekt artystyczny, lecz także na przykład jako świadectwo kontaktów międzynarodowych i pozycji Polski w Europie (szlaki wędrownych artystów cudzoziemskich przecinały się często na ziemiach polskich), jako odzwierciedlenie stosunków społecznych (lalki używane zarówno w ludowych widowiskach popularnych, jak i na dworach magnackich) czy jako część składowa praktyk religijnych (szopki Bożonarodzeniowe). Pierwsze formy teatru lalek w Polsce są niemal równie dawne co literatura w języku polskim i datują się na XV i XVI wiek. Wzmianki w dziełach Mikołaja Reja i Jana Kochanowskiego dowodzą, że tradycja lalkarska może być traktowana jako równorzędna część spuścizny narodowej i choćby z tego powodu wiedza o niej powinna być pielęgnowana i propagowana.

Sylwia Janowicz-Dobrowolska, pracownik naukowy i dydaktyczny Wydziału Sztuki Lalkarskiej AT oraz aktorka Białostockiego Teatru Lalek, odebrała w dniu 2 kwietnia 2019 r. nominację profesorską z rąk Prezydenta RP Andrzeja Dudy! Serdecznie gratulujemy awansu, życząc sukcesów na kolejnym etapie drogi zawodowej. Prof. Sylwia Janowicz-Dobrowolska jest absolwentką Wydziału Sztuki Lalkarskiej, studia ukończyła jako jedna z najzdolniejszych studentek i w 1994 r. otrzymała natychmiastowe zatrudnienie w Białostockim Teatrze Lalek. Wiele jej ról scenicznych zostało nagrodzonych na ważnych festiwalach w kraju i za granicą. Od wielu lat wykłada w AT, pełniła też obowiązki dziekan Wydziału w latach 2012-2016. Pełna lista nominowanych dostępna jest na stronie internetowej Kancelarii Prezydenta RP.

W ostatnich dniach marca studentki kierunku Technologia Teatru Lalek Wydziału Sztuki Lalkarskiej spędziły trzy dni na intensywnych zajęciach z dr Juliją Skuratovą w Wilnie. Poza dydaktyką sensu stricto, miały okazję do wizyty w teatrach, operze oraz na wileńskiej ASP. Odwiedziły m.in. wystawę kostiumów historycznych oraz ekspozycję wypełnioną kreacjami Diora i Chanel w Wileńskim Muzeum Sztuki Stosowanej. Były z wizytą w pracowni plastycznej Teatru Lalek, gdzie mogły przyjrzeć się przygotowaniom do nowego spektaklu, m.in. z projektami Julii Skuratovej, w Muzeum Kina i Teatru na wystawie lalek i projektów scenograficznych oraz w Muzeum Sztuki Nowoczesnej. Na scenach wileńskich studentki miały okazję obejrzeć operę „Madame Butterfly” w Litewskim Narodowym Teatrze Opery i Baletu oraz „Ubu Króla” w Teatrze Lalek.

Kierunek „Technologia teatru lalek” realizowany jest w ramach projektu „Nowa jakość kształcenia w Akademii Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie”, współfinansowanemu przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Wiedza Edukacja Rozwój. Projekt realizowany w ramach konkursu Narodowego Centrum Badań i Rozwoju: Zintegrowane Programy Uczelni w ramach Ścieżki I Działanie 3.5 Kompleksowe programy szkół wyższych Oś III Szkolnictwo wyższe dla gospodarki i rozwoju.

Akademia Teatralna im. A. Zelwerowicza Filia w Białymstoku Wydział Sztuki Lalkarskiej zatrudni na podstawie umowy o pracę, w wymiarze czasu pracy 1/2, na stanowisko: pracownik gospodarczy. Przewidywana data podjęcia pracy: kwiecień-maj 2019 r. Miejsce wykonywania obowiązków zawodowych: Białystok. Osoby zainteresowane prosimy o przesłanie CV zgodnie z wytycznymi podanymi w ogłoszeniu oraz listu motywacyjnego drogą elektroniczną na adres: kanclerz@atb.edu.pl do dnia 12 kwietnia 2019 roku do godz. 16.00. Dodatkowe informacje można uzyskać pod numerem telefonu: 85 7435398.

SPRAWDŹ OGŁOSZENIE KLIKAJĄC TUTAJ

Duma nas rozpiera! Oto spektakl lalkowy, współtworzony przez studentkę i absolwentów Wydziału Sztuki Lalkarskiej triumfował w Nurcie Off Przeglądu Piosenki Aktorskiej we Wrocławiu! Mowa o przedstawieniu „Papety po raz pierwszy w Polsce”, w którym występują m.in. Aleksandra Miska, studentka IV roku #WSL #ATB oraz Wojtek Stachura i Olga Ryl-Krystianowska – absolwenci. W finale przeglądu głównego znalazł się również inny nasz absolwent – Rafał Derkacz, który brawurowo wykonał tutaj m.in. utwór „Piechotą do lata” Beaty Kozidrak, który możecie pamiętać ze spektaklu z piosenkami BYĆ JAK BEATA. Szczegółowe informacje znajdziecie na stronie PPA.

Z okazji międzynarodowego święta społeczności lalkarskiej pozdrowienia przesyłają Władze i społeczność akademicka Akademii Teatralnej im. A. Zelwerowicza w Warszawie Filii w Białymstoku – Wydziału Sztuki Lalkarskiej

On the occasion of the World Puppetry Day greetings are sent by the Authorities and the academic community of the Aleksander Zelwerowicz National Academy of Dramatic Art in Warsaw Branch Campus in Białystok – Puppet Theatre Art Department

#WorldPuppetryDay19 // Z okazji Światowego Dnia Lalkarstwa przedstawiamy Państwu polskie orędzie, którego autorem jest znakomity artysta-lalkarz Janusz Ryl-Krystianowski:

Istotą każdego rodzaju sztuki widowiskowej jest AKTOR twórczo realizujący zamierzenia inscenizacyjne reżysera w specyficznym kontakcie z WIDZEM. Stefan Jaracz ujął to w sposób niezwykle trafny i lapidarny: „Sztuka aktora była pierwsza, bo przed obrazem, rzeźbą, muzyką był już dramat: twarz człowieka”.

Zatem dialog człowieka aktora z człowiekiem widzem to TEATR. I nie jest istotne, jaka jest specyfika teatru, czy jest to pantomima, dramat, opera czy teatr lalkowy, zawsze mamy do czynienia z AKTOREM. Tylko różnice gatunkowe decydują o właściwym rozłożeniu akcentów w materii, w której porusza się aktor. Aktorów naszych teatrów określamy terminem LALKARZE. To ludzie, którzy w przeszłości potrafili sami zaprojektować i zbudować lalkę, a także umieli opowiadać nią historię. I to bez zaplecza instytucjonalnego z całą jego techniką. Lalkarz współistniał z wykreowaną przez siebie postacią. Dodana do niego lalka tworzyła metaforyczny obraz świata, ale także wywoływała różne asocjacje decydujące o formie i niepowtarzalnej atrakcyjności widowiska.  Szkoda, że to teraz w naszym kraju coraz rzadsza umiejętność.

Nasza domena to ogólnie rzecz biorąc: FORMA. Mieści się w tym pojęciu i lalka z jej rozlicznymi technikami, i maska, i rekwizyt, i przedmiot. Jedno jednak jest pewne. Dopiero wtedy forma ma możliwości wyjątkowego scenicznego istnienia, jeśli dostanie się w ręce uzdolnionego aktora lalkarza. Najbardziej interesujące są te sytuacje, w których aktor JEST na scenie i – mimo że nieukryty przed wzrokiem widza – oddaje pole lalce czy przedmiotowi, a sam STAJE się formą.

Z okazji naszego święta chciałbym wszystkim polskim lalkarzom życzyć, by realizowali swój zawód w teatrach rzemieślniczo sprawnych, artystycznych, tworzonych wyłącznie z ludźmi, którzy uznali ten gatunek za własny, bez kompleksów i czołobitności wobec tak zwanego dramatu. W teatrze nawiązującym do tradycji, lecz także eksperymentującym w poszukiwaniu nowych dróg.

W teatrze wyprzedzającym w potrzebach intelektualnych swoich widzów, a nie tylko dorównującym ich gustom.

W teatrze dobrej literatury i sensu, sensu, sensu….

Janusz Ryl-Krystianowski

#WorldPuppetryDay19

#WorldPuppetryDay19 // Z okazji Światowego Dnia Lalkarstwa przedstawiamy Państwu przesłanie okolicznościowe, którego autorem jest światowej sławy artysta-lalkarz Dadi D. Pudumjee, aktualny Prezydent UNIMA:

Drodzy lalkarze, członkowie UNIMA oraz szacowni koledzy z całego świata, jednocześnie będący tak blisko – witam Was wszystkich!

Kiedy poproszono mnie o napisanie przesłania UNIMA w ramach obchodu światowego dnia lalkarstwa 2019, byłem niezwykle poruszony. Przez moment zabrakło mi słów. To wielki zaszczyt i honor. Zwracam się zatem do Was wszystkich w dziewięćdziesiątą rocznicę powstania tej wspaniałej organizacji  – Union International de la Marionette – UNIMA.

Rozpiera mnie duma, kiedy stwierdzam, że jesteśmy najstarszą międzynarodową organizacją teatralną na świecie. Tradycja, talent, wyobraźnia i ciężka praca: to solidne fundamenty UNIMA – co z dumą potwierdza nasza historia i spuścizna teatralna. Zarówno założyciele organizacji, jak i kontynuatorzy ich wizjonerskich idei – to właśnie osobowości, które ukształtowały współczesny świat lalkarstwa. Niektórzy są z nami, inni żyją już w naszych wspomnieniach, ale ich ideały, wartości, dzieła, i co najważniejsze artystyczna empatia, żyje w ponad 90 krajach na całym świecie, w których nasza organizacja posiada  swoje centra wspomagane przez licznych reprezentantów  na całym świecie.

Od samego początku UNIMA funkcjonuje jako platforma krzewiąca, wspomagająca, wymieniająca i dzieląca się pomysłami, myślami i pracą. A w dziewięćdziesiątą rocznicę jej powstania, nasze poświęcenie powinno służyć nowym pokoleniom lalkarzy – inspirujących się tradycją i nowoczesnością,  tworzących najpiękniejszą tkankę lalkarstwa, wykorzystujących potencjał wyobraźni, kreacji i swoistego komentarza. Chcę użyć rodzaju metafory – stoimy właśnie na moście, niosąc bagaż doświadczeń poprzednich pokoleń, chcąc dokonać przetworzenia siebie, by z optymizmem wkroczyć w przyszłość.

Żyjemy dziś w erze technologii, która może przynieść ogromne zmiany w sferze lalkarstwa. To dla UNIMA czas, w którym możliwe jest zdobycie nowej publiczności. Jesteśmy w stanie użyć lalki, by opowiadać historie, które będą jeszcze bardziej poruszające, jesteśmy w stanie stworzyć jeszcze nowsze modele dystrybucji i platformy wymiany naszej pracy. Często słyszałem pytania – dlaczego UNIMA? – odpowiadam – ponieważ UNIMA jest światową rodziną z ogromnymi zasobami ludzkimi dostępnymi globalnie – to właśnie tworzy i wyróżnia naszą organizację i definiuje jej cele. Posiadamy ogromną armię wolontariuszy i indywidualności na całym świecie, którzy zawsze będą gotowi, by  wspomagać wszelakie talenty.

Jak nazwać i opisać ten rodzaj fascynacji materią, której poświęcamy życie? Czy to moment, w którym martwa materia zaczyna żyć, a w rezultacie przenosić znaczenia bardziej zrozumiale niż słowa wypowiadane przez najlepszego aktora, a może to poczucie tworzenia kiedy animujemy i dajemy życie martwej materii? Jakakolwiek byłaby odpowiedź, lalki na całym świecie od lat grają, walczą, kochają i łączą nasze wspomnienia z teraźniejszością. A  my uczymy nowe pokolenie, by korzystać z zasobów poprzedników i jednocześnie by odważnie poszukiwać nowych rozwiązań.

Świętujmy zatem tę miłość do lalek, ale również próbujmy zrozumieć różnice, które istnieją pomiędzy naszymi krajami i kulturami, a które powinny być poznane i niwelowane w takim dniu jak ten. Zarówno ta organizacja, jak również ta forma artystycznego wyrazu pozwala na promocję najcenniejszych ludzkich wartości, takich jak pokój, zrozumienie i akceptacja wszystkich ludzi, niezależnie od ich pochodzenia, politycznych i religijnych przekonań czy różnic kulturowych, a które idą w parze z szacunkiem dla fundamentalnych praw każdego człowieka zapisanych w Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka ONZ. Poprzez swoją obecność w ponad 90 krajach, UNIMA staje się platformą wymiany doświadczeń ludzi praktykujących lalkarstwo, prowadzących badania w tej dziedzinie, eksplorujących jej historię – dla pasjonatów tej formy sztuki.

W dniu światowego dnia lalkarstwa – jestem zachwycony faktem, iż mogę śmiało stwierdzić, że dotarliśmy do wielu ludzi i wielu społeczności na całym świecie, przede wszystkim tych z rejonów nieuprzywilejowanych, gdzie doświadczenie materii, jaką jest teatr lalek bez nas, po prostu nie byłoby możliwe. Czuję się zaszczycony i wyróżniony, mogąc pracować z Wami jako Prezydent UNIMA. Poprzez doświadczenie podróży i spotkań z Wami, mam poczucie wspólnoty, które łączy nas – lalkarzy z całego świata; we wszystkich Was jest ogień, który płonie bez względu na okoliczności; naszym spotkaniom zawsze towarzyszy uśmiech, wymiana myśli i pomysłów. Staram się kultywować wielkie przyjaźnie i tworzyć więzi podobne do tych rodzinnych, i właśnie dlatego zwracam się do Was z serdeczną prośbą, byście zostali ze mną do końca moich dni.

Dziękuję
Dadi D. Pudumjee Prezydent UNIMA

Dadi D. Pudumjee jest jednym ze współczesnych artystów-lalkarzy pochodzącym z Indii, jest również reżyserem teatru lalek. Lalkarstwo traktował hobbistycznie, kończąc studia ekonomiczne. Studiował również na Wydziale Komunikacji Wizualnej (National Institute of Design) w Ahmadabadzie w Indiach. W Ahmadabadzie dołączył do sekcji lalkarskiej prowadzonej przez Meher R. Contractor  (Darpana Academy of Performing Arts), gdzie jego hobbistyczne zainteresowanie teatrem lalek przekształciło się w profesjonalną praktykę. W 1972 roku uczestniczył w międzynarodowym festiwalu teatrów lalek w Charleville Mézières, jak również w kongresie UNIMA. To spotkanie z lalkarzami i ich sztuką dało początek jego karierze jako artysty-lalkarza.

#WorldPuppetryDay19